تشخیص ایراد برد تیکان T-Con و پنل تلویزیون

تشخیص پیشرفته ایراد برد تیکان T-Con و پنل، فراتر از تعویض قطعه در تعمیرات تلویزیون‌های مدرن (LED/OLED) است.

گذار از تعمیرات ساده به مهندسی تصویر

در سال‌های اخیر، با گسترش نمایشگرهای OLED و QLED، مرزهای تعمیرات تلویزیون‌های خانگی بسیار تخصصی‌تر شده است.

تعمیرکاران موفق دیگر صرفاً به تعویض بردها اکتفا نمی‌کنند؛ آن‌ها باید بتوانند عملکرد سیگنال ویدئویی را از Main Board تا سطح پیکسل درک و عیب‌یابی کنند.

در این میان، برد T-Con (Timing Controller) به عنوان مرکز فرماندهی سیگنال نمایش، نقشی حیاتی ایفا می‌کند که عدم درک صحیح آن، منجر به تعویض‌های غیرضروری پنل‌های گران‌قیمت خواهد شد.

این مطلب توسط نمایندگی تعمیر تلویزیون روزی حلال تهیه شده و به بررسی عمیق تکنیک‌های پیشرفته تشخیص مشکلات T-Con و ارتباط آن با خرابی‌های پنل می‌پردازد.

برد تیکان T-Con، قطعه پیچیده مربوط به نمایشگر

برد تیکان T-Con مسئولیت اصلی تبدیل سیگنال‌های ویدیویی پردازش شده (مانند LVDS Data) از مادربرد به فرمت مناسبی است که ترانزیستورهای پیکسل (گیت درایورها و سورس درایورها) بتوانند آن را درک کنند.

۱. عملکرد T-Con در فناوری‌های مختلف:

• تلویزیون‌های LCD/LED استاندارد: T-Con ولتاژهای مورد نیاز برای سوئیچینگ ترانزیستورهای TFT (Thin-Film Transistor) را تولید کرده و سیگنال‌های زمان‌بندی (Timing) را به تراشه‌های درایور افقی و عمودی ارسال می‌کند.
• تلویزیون‌های OLED/QLED پیشرفته: در این نسل، T-Con عملکردی فراتر دارد. این برد باید ولتاژ و سیگنال‌های کنترلی را به گونه‌ای تنظیم کند که روشنایی و گسیل نور هر پیکسل به صورت مجزا مدیریت شود (Pixel-level Driving). این امر نیازمند آی‌سی‌های درایور بسیار دقیق‌تر و مدارهای حفاظتی حساس‌تر است.

۲. ولتاژهای کلیدی در T-Con:

تشخیص فنی با اندازه‌گیری ولتاژهای حیاتی آغاز می‌شود. در صورت وجود تصویر اما با ایراد، این ولتاژها باید با مولتی‌متر دیجیتال (DMM) اندازه‌گیری شوند:

• ولتاژ فعال‌سازی گیت‌ها (معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ ولت). اگر این ولتاژ صفر یا بسیار پایین باشد، ترانزیستورها باز نمی‌شوند و منجر به خطوط سیاه عمودی یا صفحه کاملاً سیاه با صدای باقی‌مانده می‌گردد.
• ولتاژ خاموش‌سازی گیت‌ها (معمولاً بین منفی ۵ تا منفی ۱۰ ولت). این ولتاژ باید دقیقاً منفی باشد؛ عدم وجود آن باعث می‌شود گیت‌ها دائم فعال بمانند و منجر به تصویر محو، یا اصطلاحاً “شبحی” شود.
• ولتاژ تغذیه اصلی آی‌سی‌های درایور (معمولاً ۳.۳ ولت یا ۵ ولت). قطع شدن این ولتاژ معمولاً نشان‌دهنده خرابی در رگولاتورهای داخلی برد T-Con یا مشکل در دریافت دیتا از مادربرد است.

روش‌های تشخیص ایراد پیشرفته کابل و پنل

بسیاری از تعمیرکاران در این مرحله به اشتباه پنل را معیوب تشخیص می‌دهند، در حالی که مشکل از اتصالات فیزیکی یا خرابی درایورهای جانبی پنل است.

۱. عیب‌یابی نوارهای فلت (Flex Cables) و اتصالات:

کابل‌های فلت (Flex) که T-Con را به درایورهای جانبی (Attached on Glass) متصل می‌کنند، مستعد خرابی هستند.

• تست اتصال کوتاه (Short Test): با استفاده از مولتی‌متر در حالت اهم‌سنج، باید اتصالات بین پین‌های ورودی T-Con و پین‌های خروجی به درایورهای پنل بررسی شوند. خرابی در این نوارها اغلب به صورت خطوط افقی تکراری یا ناحیه تاریک/روشن در تصویر ظاهر می‌شود.
• تست حرارت (Thermal Check): در تلویزیون‌های روشن، لمس کوتاه و سریع آی‌سی‌های درایور متصل به شیشه (COG/FPC chips) می‌تواند سرنخ‌هایی بدهد. آی‌سی‌ای که بیش از حد داغ شده است (به خصوص زمانی که تصویر ایراد دارد)، نشان‌دهنده یک اتصال کوتاه داخلی یا ولتاژ درایور اشتباه است.

۲. تشخیص ایراد “Burn-in” یا “Image Retention” در OLED:

در OLED، مشکلاتی مانند سوختگی پیکسل (Burn-in) یا ماندگاری تصویر (Image Retention) مستقیماً به برد تیکان T-Con مربوط نمی‌شود، اما تشخیص آن‌ها برای جلوگیری از تعویض بی‌مورد پنل حیاتی است.

• تست پیکسل‌های مرده (Dead Pixels): استفاده از الگوهای تست تک‌رنگ (سفید، قرمز، سبز، آبی) می‌تواند تعداد پیکسل‌های کاملاً مرده را مشخص کند.
• تست پدیده Ghosting: اگر تصویر پس از تغییر صحنه به آرامی باقی بماند، باید رگولاتورهای ولتاژ VGHV_GHVG​H و VGLV_GLVG​L مجدداً با استفاده از اسیلوسکوپ (در صورت امکان) بررسی شوند، زیرا نوسانات ولتاژ گیت عامل اصلی ماندگاری تصویر هستند.

فرآیند تعمیر تخصصی برد تیکان T-Con

تعمیر برد T-Con دیگر فقط جوشکاری قطعات بزرگ نیست؛ نیازمند استفاده از تجهیزات دقیق و دانش مدارهای مجتمع (IC Level Repair) است.

1. تشخیص خرابی تراشه اصلی (Main T-Con IC): اگر تمامی ولتاژهای خروجی (VGH, VGL) دارای نوسان یا صفر باشند، احتمال خرابی تراشه اصلی (معمولاً یک IC بزرگ) بالاست. در بسیاری از مدل‌های مدرن، این تراشه قابل تعویض نیست و تعویض کل برد توصیه می‌شود.
2. تعمیر بخش رگولاتورها: اگر ولتاژ در خروجی وجود نداشته باشد اما ورودی برق برد سالم باشد، معمولاً یک سلف یا خازن سوئیچینگ در مدار رگولاتور دچار مشکل شده است. این قطعات کوچک قابل تعویض هستند و تعمیر آن‌ها مقرون‌به‌صرفه‌تر از تعویض کل برد است.
3. استفاده از فیکسچرها: در کارگاه‌های پیشرفته، از فیکسچرهای مخصوص تست T-Con استفاده می‌شود که به برد اجازه می‌دهد بدون اتصال به پنل، سیگنال‌های ورودی (مانند LVDS) را شبیه‌سازی کند تا از سلامت خروجی برد اطمینان حاصل شود.

---

نمایندگی تعمیرات تلویزیون روزی حلال:

در حوزه تعمیرات پیشرفته تلویزیون، دانش عمیق در مورد برد تیکان T-Con، تفاوت‌های ولتاژ در OLED و LCD، و بررسی دقیق کابل‌های فلت نه تنها یک مزیت رقابتی است، بلکه ضامن ارائه خدمات در روزی حلال و جلوگیری از تعویض پنل‌های سالم است. نمایندگی تعمیرات تلویزیون روزی حلال با تمرکز بر این دانش تخصصی می‌تواند به عنوان مرجع اصلی تعمیرات تلویزیون‌های مدرن و رفع ایراد برد تیکان در مشهد مطرح شود.

مطالب مرتبط:

• برد تیکان ایوولی 43ev100d
• برد تیکان تلویزیون سام مدل 50t6050
• برد تیکان مارشال مدل ME-5012
• چند مشکل پنل تلویزیون و رفع ایراد
• آشنایی با چند ایراد تلویزیون پاناسونیک panasonic+رفع ایراد